Problemy szczękowe - nocne zgrzytanie zębami i...

Można reagować na stresujące sytuacje w ciągu dnia, zaciskając zęby lub zgrzytając nimi w nocy i często o tym nie wiedząc. Stanowi to problem, ponieważ zęby są tak skonstruowane, aby stykać się ze sobą tylko na krótko - wtedy, gdy przeżuwamy lub połykamy. Nie są przystosowane do ustawicznego zgrzytania. Częstymi sprawcami takiej reakcji są napięcie i złość. Na skutek nocnego zgrzytania mogą pękać zęby, pojawiać się bóle głowy i bóle stawów skroniowo-żuchwowych (w ramach zespołu zaburzeń i bólu mięśniowo-twarzowego).

Najbardziej rozpowszechnionymi problemami szczękowymi jest nocne zgrzytanie zębami i bolesność w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego - dolegliwość znana jako zespół zaburzeń i bólu mięśniowo-twarzowego. Zgrzytanie zębami (zwane także bruksizmem) występuje podczas snu, zwykle po stresującym dniu. Często nazajutrz powoduje ból głowy lub twarzy. Jeśli żucie lub ziewanie, a nawet wypowiedzenie kilku prostych słów sprawiają ból, wiemy już, z jakim dyskomfortem wiąże się ten zespół. Przeciwbólowe środki bez recepty mogą pomóc, ale nie leczą bezpośredniej przyczyny. Aby się dowiedzieć, co jest źródłem problemu, trzeba pójść do dentysty. A tymczasem warto poznać kilka pożytecznych wskazówek.

Problemy szczękowe - porady 

• Unikaj stresujących myśli, czynności lub filmów na kilka godzin przed snem. Postaraj się przed spoczynkiem nie płacić rachunków, nie oglądać filmów grozy i nie dyskutować z teściami. Stawiaj czoło finansom, oglądaj brutalne filmy i rozmawiaj na delikatne tematy wcześniej. Jeśli martwisz się czymś - zanotuj sprawy, którymi musisz się zająć następnego dnia. Zanim pójdziesz spać - weź długą, ciepłą kąpiel.
• W czasie kąpieli - lub nawet, gdy leżysz w łóżku - okryj szczękę flanelką namoczoną w gorącej wodzie. Dodatkowe ciepło odpręży mięśnie szczękowe.
• Przed zaśnięciem ćwicz stopniowe rozluźnianie mięśni - zbyt napięte sprawią, że w nocy będziesz zgrzytać zębami. Gdy leżysz w łóżku, napinaj, a następnie rozluźniaj mięśnie stóp. W ten sam sposób postępuj z mięśniami łydek, ud i tak dalej, kolejno napinając i rozluźniając poszczególne grupy mięśni wzdłuż całego ciała. Gdy zaczniesz napinać i rozluźniać mięśnie szyi i szczęk, powinieneś już czuć się zrelaksowany.
• Zrezygnuj z jedzenia bezpośrednio przed snem. Trawienie pokarmu podczas snu sprawia, że zgrzytasz zębami. Postaraj się jeść ostatni posiłek o godzinie 18.
• Ogranicz picie alkoholu do minimum albo - najlepiej - w ogóle przestań go pić, zwłaszcza wieczorem. Eksperci od snu nie są pewni, dlaczego tak się dzieje, ale wiadomo, że osoby, które piją dużo, w ciągu nocy częściej zgrzytają zębami.
• Gdy od czasu do czasu łapie cię ostry ból stawów szczękowych, przyłóż z obu stron zimny okład. Zimno znieczuli nerwy przewodzące bodźce bólowe do mózgu. Zawiń mokre okłady w ściereczki i przytrzymuj po obu stronach twarzy około 10 minut (ale nie dłużej niż 20 minut, ponieważ możesz spowodować odmrożenie). W miarę potrzeby powtarzaj zabieg co 2 godziny.
• Kiedy odczuwasz ćmiący, uporczywy, ale nie ostry ból, gorąco jest lepsze niż zimno. Zwiększa przepływ krwi do wrażliwego miejsca i relaksuje mięśnie szczęk. Zamocz kawałek flaneli w gorącej wodzie i przykładaj do twarzy przez około 20 minut. (Co kilka minut zanurz ją ponownie, aby utrzymywała ciepło).
• Masuj okolice wokół szczęk, aby zmniejszyć napięcie mięśni i zwiększyć przepływ krwi do wrażliwych miejsc. Kilkakrotnie w ciągu dnia otwieraj usta i pocieraj mięśnie przy uszach blisko stawów skroniowo-żuchwowych. Połóż palce wskazujące na bolących miejscach i wykonuj koliste ruchy, łagodnie uciskając aż do rozluźnienia mięśni. Zamknij usta i powtórz masaż.
• Palcem wskazującym sięgnij wgłąb jamy ustnej, gdzie wyczuwasz bolące mięśnie. Uciskając mocno, masuj palcem jedną stronę, a następnie drugą, starając się dosięgnąć stawów.
• Na koniec masuj mięśnie po bokach szyi. Mięśnie te nie kontrolują bezpośrednio szczęki, ale ich masowanie pomaga zmniejszyć napięcie, które sprawia, że odczuwasz ból.
• Gdy siedzisz na krześle przez większą część dnia - siedź prosto, nie wychylaj się do przodu. Plecy powinny być dobrze oparte. Sprawdź, czy broda nie jest wysunięta poza linię ciała. Jeśli pochylasz się - napinasz szyję i plecy, a to wywołuje ból szczęk.
• Używaj stojaka na dokumenty, kiedy piszesz na klawiaturze. Nie będziesz wtedy musiał wyciągać szyi lub wychylać się do przodu, żeby czytać przepisywany tekst.
• Jeśli dużo rozmawiasz przez telefon, równocześnie wykonując inne czynności, zakładaj na głowę słuchawki. Trzymanie słuchawki między ramieniem a brodą mocno napręża szyję i szczęki.
• Śpij na plecach lub na boku. Gdy leżysz na brzuchu z głową obróconą na bok, to niewłaściwe ułożenie jest przyczyną napięcia szyi, które jest przenoszone na szczęki.
• Jeśli spędzasz dużo czasu przy biurku, próbuj oderwać się na kilka minut, aby pomedytować. Koncentruj się na mięśniach twarzy i szyi, pozwalając im zrelaksować się i zwiotczeć.
• Trenuj aerobik przez 20 do 30 minut przynajmniej 3 lub 4 razy w tygodniu. Ćwiczenia nie tylko zmniejszają stres, ale także sprzyjają wytwarzaniu przez organizm endorfin, które są naturalnymi przeciwbólowymi substancjami.
• Jeśli często nosisz dużą torbę na ramieniu, zmniejsz obciążenie. Zbyt duży ciężar powoduje, że kręgosłup i szyja nie leżą w linii prostej, pośrednio przyczyniając się do bólu szczęk. Jeżeli musisz nosić ze sobą dużo rzeczy, kup plecak i używaj obu pasków; jeżeli musisz nieść dużą torbę - przekładaj ją z ramienia na ramię.
• Jeżeli zobaczysz, że ktoś ziewa, nie ulegaj pokusie robienia tego samego, ponieważ duże, szerokie ziewnięcie na pewno spowoduje ból. Jeżeli nie możesz pwstrzymać ziewania, staraj się je stłumić, jak najmniej otwierając usta. 

Zgrzytanie zębami może wywołać ból szczęk, więc rozwiązanie jednego prblemu może stać się także rozwiązaniem grugiego.

• Unikaj żucia gumy. Za każdym razem, gdy żujesz, naprężasz mięśnie szczęk i narażasz stawy skroniowo-żuchwowe na wyczerpującą pracę.
• Próbuj powstrzymać się od jedzenia wyjątkowo chrupiących i trudnych do pogryzienia pokarmów, takich jak jabłka, marchewki, żeberka wieprzowe, chrupkie bułeczki lub sucharki. Nie powinieneś przeciążać pracą szczęk, zwłaszcza gdy ból i trzaski (klikanie) stają się dotkliwe. W takiej sytuacji sięgnij po zupę, makaron i inne łatwe do jedzenia potrawy.
• Nie jedz dużymi kęsami. Krój jedzenie na mniejsze kawałki, aby odciążyć szczęki.
• Unikaj picia napojów zawierających kofeinę. Działa ona pobudzająco, dlatego picie kawy, herbaty lub wzbogaconych w kofeinę napojów zwiększa prawdopodobieństwo, że będziesz zgrzytać zębami. Kofeina działa również niekorzystnie w przypadku zespołu zaburzeń i bólu mięśniowo-twarzowego, ponieważ może zwiększać napięcie mięśni. Pij napoje bezkofeinowe.
• Nie obgryzaj paznokci i ołówków. Kiedy pracujesz szczękami w ciągu dnia, prawdopodobnie z przyzwyczajenia będziesz nimi ruszać podczas snu. Znajdź sobie jakiś inny, niezwiązany ze szczękami sposób na rozładowanie napięcia nerwowego, jak na przykład obracanie w palcach koralików na sznurku.
• Wkładka nazębna - noszona zawsze przez bokserów - sprawdza się również u osób, które zgrzytają zębami. W sklepach sportowych dostępnych jest wiele typów ochronnych wkładek na zęby, ale dentyści twierdzą, że nie są one wystarczająco dobrze dopasowane i zwykle wypadają podczas snu. Najlepiej więc będzie, jeśli dentysta zrobi ci wkładkę na miarę. Zakładaj ją na noc do spania - gumowy materiał zamortyzuje nacisk i uchroni zęby przed uszkodzeniem.
• Przyjmuj codziennie wapń i magnez - w stosunku 2 do 1. Pierwiastki te pomagają odprężyć się mięśniom szczęk, zwłaszcza w nocy. Przyjmuj codziennie 500 miligramów wapnia i 250 miligramów magnezu. Dobrze jest stosować oba pierwiastki w postaci sproszkowanej. Dostępne są również tabletki wapniowo-magnezowe, ale nie rozpuszczają się one tak łatwo. Jeśli stosujesz sproszkowaną postać, suplementy rozpuść w kwaśnym płynie, na przykład w soku pomarańczowym lub grejpfrutowym.
• W ciągu dnia staraj się, aby szczęki nie były napięte, a zęby nie stykały się ze sobą. Niech język leży swobodnie między zębami górnej i dolnej szczęki - jeśli zaczniesz gryźć, od razu to poczujesz. Lekarze uważają, że osoby, które pokonują nawyk poruszania szczękami w ciągu dnia, rzadziej zgrzytają podczas snu.

Para zawiasów - stawy skroniowo-żuchwowe łączą szczękę dolną, czyli żuchwę, z czaszką. W skład tych struktur wchodzą mięśnie i więzadła. W zespole zaburzeń i bólu mięśniowo-twarzowego mięśnie tych stawów stają się napięte, zmęczone i ponownie odczynowo napięte, aż w końcu rozwija się stan zapalny. Choroba ta przejawia się bólem stawów, charakterystycznym trzaskiem przy otwieraniu ust, bólem głowy, szyi i ramion. Do częstych przyczyn należą stres emocjonalny, przeżuwanie twardych pokarmów, zaciskanie szczęk lub zgrzytanie zębami. Rzadziej zespół ten występuje na skutek stanu zapalnego lub urazu.

Jeśli ból szczęki utrzymuje się po 2 tygodniach stosowania domowych sposobów, skontaktuj się z lekarzem. Będziesz także potrzebować pomocy lekarskiej, jeżeli ból jest na tyle dotkliwy, że uniemożliwia otwieranie ust lub mycie zębów. W przypadku bardzo silnego bólu w zespole zaburzeń i bólu mięśniowo-twarzowego lekarz może przepisać środki na rozluźnienie mięśni; jeśli towarzyszy mu stan zapalny - ostrzykiwanie stawów kortykosteroidami. Dentysta może wykonać na miarę wkładkę na zęby, którą powinieneś zakładać na noc, aby zmniejszyć zaciskanie zębów lub zgrzytanie.

Czy wiesz, że kiedy zgrzytasz zębami wywierasz nacisk 550 kilogramów na korony i korzenie, porównywalny z ciężarem konia. Ten właśnie powtarzający się nacisk może powodować łamanie się zębów lub ich rozluźnianie.