Problemy z pamięcią - jak brzmiał tytuł ostatnio przeczytanej książki? Czy zażyliśmy dziś....

Mniejsze lub większe roztargnienie, kiedy nie pamiętamy, gdzie kładziemy klucze lub okulary, albo nie możemy sobie przypomnieć imion, bywa naprawdę denerwujące. Głównym sprawcą takiego stanu jest starzenie się. Wraz z wiekiem następują zmiany sposobu, w jaki mózg przechowuje informacje, co sprawia, że trudniej jest nam przypomnieć sobie fakty.
Wpływ na jakość naszej pamięci mogą mieć problemy fizyczne, w tym choroby tarczycy, jak również leki, między innymi na nadciśnienie i przeciwlękowe. Choroba Alzheimera także powoduje kłopoty z pamięcią, a jej objawy są znacznie poważniejsze niż te bardziej powszechne, zwykłe luki w pamięci.

Jak brzmiał tytuł ostatnio przeczytanej książki? Czy zażyliśmy dziś rano tabletki? Czy zapamiętanie imion wykracza czasami poza zakres możliwości naszego umysłu? Wprawdzie roztargnienie nie jest koniecznie wskazówką, że coś jest nie tak, może być jednak frustrujące. Określone środki i zachowania pobudzające pamięć mogą ją wyostrzyć teraz i zachować w dobrym stanie na nadchodzące lata.

Problemy z pamięcią - porady

• Kup buteleczkę eterycznego olejku rozmarynowego lub bazyliowego w sklepie ze zdrową żywnością. Badania EEG pokazują, że wdychanie jednego lub drugiego zapachu zwiększa wytwarzanie przez mózg fal beta, które wskazują na podwyższoną gotowość umysłu do pracy. Wystarczy, jeśli pozostawisz ślad olejku w dowolnym miejscu, z którego będzie docierała do ciebie jego woń (na włosach, nadgarstkach...). Możesz też wykorzystać kominek do aromaterapii, aby zapach rozszedł się w powietrzu.
• Kofeina poprawia przez krótki czas zdolność koncentracji, może przynosić także długotrwałe korzyści. Badania przeprowadzone w The Faculty of Medicine w Lizbonie wykazały, że u starszych ludzi, którzy wypijali 3-4 filiżanki kawy dziennie, prawdopodobieństwo utraty pamięci było mniejsze niż u ludzi, którzy pili filiżankę dziennie.
• Przyjmuj codziennie 120 miligramów miłorzębu dwuklapowego. Wydaje się, że zwiększa on przepływ krwi do mózgu, dzięki czemu komórki mózgu otrzymują tlen potrzebny im do pełnego funkcjonowania. W Niemczech standaryzowany wyciąg z miłorzębu często zalecany jest, aby przeciwdziałać utracie pamięci i udarowi mózgu. Jeśli jesteś zdrowy, nie zauważysz korzystnego wpływu miłorzębu. Gdy jednak masz zmniejszony przepływ krwi do mózgu - może on być pomocny.
• Innym sposobem zwiększenia przepływu krwi do mózgu jest intensywne ruszanie się. Dowiedziono, że ćwiczenia mogą zwiększyć liczbę komórek nerwowych w mózgu. Pomoże każdy rodzaj regularnych ćwiczeń, choć najlepszy wydaję się aerobik, spacer czy jazda na rowerze. Ćwiczenia zapobiegają także chorobom, takim jak cukrzyca, udar i nadciśnienie krwi, które mogą przyczynić się do powstawania luk w pamięci.
• Badania wykazały związek między łagodną nietolerancją glukozy i utratą pamięci wraz z wiekiem. Jedzenie przekształcane przez układ pokarmowy w glukozę jest głównym źródłem energii zasilającej nasze narządy, w tym mózg. Jednakże wielu ludzi, zwłaszcza w średnim wieku i starszych, ma niską tolerancję glukozy, co oznacza, że występuje u nich problem w pobieraniu i przetwarzaniu glukozy zawartej w krwi krążącej przez komórki. Nawet ta łagodna, insulinoniezależna postać cukrzycy wydaje się osłabiać krótkotrwałą pamięć począwszy od wieku średniego. Co można zrobić? Jedz regularnie niezbyt obfite posiłki, przedkładając bogate w błonnik całe ziarna i warzywa nad :białe" węglowodany (biały makaron, białe pieczywo, ziemniaki, biały ryż).
• Wybieraj dobre tłuszcze - te, które znajdują się w olejach roślinnych, orzechach, nasionach, awokado i rybach. Pomagają one zachować stabilne stężenie cukru we krwi, nie zatykając jednocześnie tętnic.
• Załóż terenowe buty. Regularne ćwiczenia są kolejną metodą przeciwdziałania problemom ze stężeniem cukru we krwi.
• Mózg składa się w 85 procentach z wody. Powinieneś wypijać przynajmniej 8 szklanek wody dziennie. Odwodnienie prowadzi do zmęczenia, które może być fatalne w skutkach dla pamięci.
• Sprawdź, czy twoja dieta uwzględnia wystarczającą ilość witamin B. Należą do nich witaminy B6, B12, niacyna (kwas nikotynowy) i tiamina (witamina B1). Te składniki odżywcze pomagają w tworzeniu i naprawie tkanki mózgowej, a niektóre z nich wspierają organizm w przekształceniu pokarmu w energię. Banany, ciecierzyca pospolita, indyk są zasobne w witaminę B6; całe ziarna i mięso to dobre źródła wszystkich witamin B. Orzechu i nasiona, zarodki pszenne i wzbogacone płatki śniadaniowe obfitują również w te witaminy.
• Jedząc więcej wartościowych pokarmów, równocześnie redukuj pokarmy o wysokiej zawartości nasyconych tłuszczów. Blokują one tętnice, które odżywiają serce i mózg, co w efekcie zmniejsza zaopatrzenie mózgu w tlen. Podobnie szkodliwe są kwasy tłuszczowe trans, znajdujące się miękkiej margarynie i wielu paczkowanych wypiekach.
• Jedz tłuste ryby 2-3 razy w tygodniu. Ryby, takie jak łosoś, makrela, śledź i świeży (nie w puszce) tuńczyk, zawierają kwasy tłuszczowe omega-3. Związki te są dobre dla serca i mózgu, ponieważ zapobiegają zwężaniu światła tętnic.
• Przyjmuj zestaw witamin, które pokryją twoje dzienne zapotrzebowanie na kwas foliowy i witaminę B12 (może być ci trudno pozyskać je z jedzenia). Nawet umiarkowane ich niedobory mogą przyczynić się do spadku sprawności umysłu.
• Często słuchaj muzyki i wybieraj różne jej rodzaje. Naukowcy odkryli, że słuchanie muzyki może poprawić zdolność koncentracji i ułatwić zapamiętywanie. Faktycznie, niektóre rodzaje muzyki sprawiają, że neurony w mózgu szybciej ulegają pobudzeniu. Im szybszy rytm, tym szybsza odpowiedź mózgu.
• Jeśli naprawdę chcesz poprawić swoją pamięć, zainteresuj się jakimś instrumentem muzycznym. Nie ma znaczenia, na czym zechcesz grać - sama nauka gry rozwija motoryczne umiejętności i poprawia zdolność mózgu do analizy i koncentracji.
• Postaraj się, aby twój umysł był wciąż czynny. Badanie przeprowadzone na zakonnicach wykazało, że siostry z największymi zdolnościami uczenia się, szczególnie języków, rzadziej zapadały na chorobę Alzheimera. Najważniejsze jest, w jakim stopniu aktywizujesz umysł. Możesz trenować mózg, rozwiązując krzyżówki, ucząc się drugiego języka lub grając w scrabble.
• Poszukaj sposobów na złagodzenie stresu. Spięci ludzie mają wysokie stężenie hormonów stresu w organizmie. Z upływem czasu hormony te mogą oddziaływać na hipokamp, część mózgu, która kontroluje pamięć. Nie musisz medytować - po prostu rób coś prostego i zabawnego, od huśtania się na hamaku po malowanie palcami z dziećmi lub wnukami.
• Rozważ przyjmowanie eleuterokoka kalczastego ("żeń-szenia syberyjskiego"), który chroni organizm przed wpływem stresu i podobno podwyższa sprawność umysłu. Pij 10-20 kropli nalewki (proporcje 1 do 3 w dwudziestopięcioprocentowym alkoholu) rozpuszczonej w wodzie 3 razy dziennie po posiłkach; lub łykaj do 6 tabletek 50 miligramowych dziennie z wodą. Nie stosuj dłużej ni przez miesiąc. Zrób sobie dwumiesięczną przerwę, zanim ponownie po niego sięgniesz.
• Wąkrota azjatycka, zioło, które lubią słonie, od dawna stosowane było na zwiększenie sprawności umysłu. Badania wskazują, że ma zastosowanie jako środek na pobudzenie pamięci. Przyjmuj 2 tabletki po 300 miligramów 2 razy dziennie z posiłkiem.

Jest to właściwie niemożliwe, aby móc określić zaawansowanie naszych problemów z pamięcią. Umów się na wizytę u lekarza, jeśli czujesz, że twoja pamięć uległa znacznemu pogorszeniu w ciągu ostatnich 6 miesięcy. Skontaktuj się z lekarzem jak najszybciej, jeżeli masz problemy z przypomnieniem sobie czynności, które wykonywałeś wcześniej wiele razy lub nie pamiętasz, jak trafić do dobrze znanego ci miejsca. Powinieneś także opowiedzieć lekarzowi o wieloetapowych zadaniach, takich jak zrobienie czegoś według przepisu, których wykonanie sprawia ci kłopoty - na przykład upieczenie ciasta.

Sposób na pobudzenie pamięci I
 
Jeśli chcesz, aby w mózgu powstały nowe połączenia, używaj wielokrotnie w ciągu dnia "nie tej" ręki do wykonania typowych codziennych zadań. Na przykład, jeśli zazwyczaj szczotkujesz zęby prawą ręką, używaj naprzemiennie lewej. Jeśli zapinasz spodnie na suwak lewą ręką, rób to prawą. Mózg "wie", kiedy używasz niewłaściwej ręki, ponieważ otrzymuje od tej ręki czuciową i ruchową informację. Właśnie to pomieszanie skutkuje powstaniem nowych mózgowych połączeń, gdy mózg wprawia się w opanowanie nowego zadania. (Wykonuj jednak proste zadania. Lepiej zrezygnuj z takiego ćwiczenia, kiedy pracujesz wiertarką mechaniczną).

Sposób na pobudzenie pamięci II  

Jeśli próbujesz coś zapamiętać, wymyśl środek mnemoniczny - wyrażenie, formułkę lub wierszyk, który ułatwi ci przypomnienie sobie tego. Wiele osób pamięta na przykład barwy tęczy - czerwona, pomarańczowa, żółta, zielona, niebieska, indygo i fioletowa - dzięki odtworzeniu w pamięci stwierdzenia "Czerwona papuga żako zjadła nakrętkę i figę". W podobny sposób możesz zapamiętywać listy rzeczy. Jeśli masz pójść do apteki, biblioteki i na pocztę, wymyśl wyrażenie w rodzaju "Alek biegnie przodem". Masz na przykład listę zakupów, na której są dżem, jabłka, ręczniki papierowe, ziemniaki i śmietana. Co powiedziałbyś na stwierdzenie: "Danka i Janka ryczą ze śmiechu"? Możesz też zapisać sobie tę listę...

Sposób na pobudzenie pamięci III

Innym sposobem zapamiętania listy zakupów, które musisz załatwić, jest wymyślenie krótkiego opowiadania o nich - im bardziej fantastycznego, tym lepiej. Przypuśćmy, że na liście zakupów znajdują się bank, biblioteka, sklep mięsny i wizyta u przyjaciela Jana, któremu musisz zwrócić pożyczoną książkę. Opowiadanie mogłoby brzmieć następująco: "Muskularny rzeźnik Jan obrabował bank, a potem ukrył się w bibliotece".